Maria Skłodowska urodziła się 7 listopada 1867 roku. Zdobyła sławę głównie dzięki swoim osiągnięciom w dziedzinie promieniotwórczości, w szczególności radu i polonu. Skłodowska-Curie była pierwszą kobietą w historii, która otrzymała Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki i chemii. Jakie pierwiastki odkryła Maria Skłodowska-Curie?
Zobacz też: Co to jest historia jako nauka?
Jakie pierwiastki odkryła Maria Skłodowska-Curie?
W 1896 roku Henri Becquerel wykrył, że minerał zawierający uran emituje promieniowanie bez uprzedniego naświetlania. Rok później, Maria Skłodowska rozpoczęła swoje badania naukowe w dziedzinie promieniotwórczości. Maria w swoich badaniach nad radiacją spostrzeżonym przez Becquerela zastosowała elektrometr skonstruowany przez swojego męża, Pierre Curie i jego brata Jacquesa. Było to narzędzie nietypowe, ponieważ dotychczas do tego typu badań używano klisz fotograficznych. Dzięki tej modyfikacji stwierdziła, że natężenie promieni Becquerela zależy od zawartości uranu w próbce i jest do niej proporcjonalne. Oprócz tego zauważyła, że również tor emanuje tajemniczą radiacją. Ostatnim spostrzeżeniem, które poprowadziło ją na tor odkrycia nowego pierwiastka był eksperyment, który dowiódł, że niektóre materiały emitują wyższe promieniowanie, niż wynikałoby to z zawartości uranu w nich zawartego. W ten sposób Maria Skłodowska-Curie potwierdziła, że radiacja emitowana przez uran nie jest jedynym jej rodzajem. Od tego momentu do przyszłej noblistki dołączył mąż. 26 grudnia 1898 roku Maria Skłodowska-Curie wraz z mężem Piotrem Curie przedstawili światu swoje dzieło naukowe o odkryciu polonu. Fizycy nazwali pierwiastek na cześć Polski. Niedługo później, 26 grudnia 1898 roku, wspólnie z Gustavem Bemontem donieśli o odkryciu radu. Maria Skłodowska-Curie i jej mąż zbadali promieniowanie emitowane przez rad. Maria i Pierre Curie zostali wyróżnieni licznymi nagrodami. Wraz z Becquerelem, w 1903 roku, otrzymali nagrodę Nobla z fizyki, za badania nad promieniotwórczością. Maria otrzymała Nobla w dwóch różnych dziedzinach, ponieważ w 1911 roku dostała również Nobla z chemii.
Polon – pierwiastek promieniotwórczy
Polon (symbol Po, liczba atomowa 84) to pierwiastek z grupy metali. Jest to srebrzystoszary metal o silnym promieniowaniu alfa. Pierwiastek ten występuje w skorupie ziemskiej w śladowych ilościach w rudach uranu oraz jako tlenek. Polon jest silnym źródłem promieniowania. Jest wykorzystywany w medycynie do niszczenia komórek nowotworowych oraz w technologii chemicznej do produkcji luminoforów. Polon ma również zastosowanie w analizie aktywacyjnej i badaniach elektrodowych. Jest używany do laboratoryjnego wytwarzania neutronów oraz do jonizacji powietrza i usuwania ładunków elektrostatycznych, wykorzystywany także jako źródło ciepła i elektryczności w niektórych aplikacjach, takich jak satelity.
Radium – pierwiastek chemiczny
Radium (symbol Ra, liczba atomowa 88) to pierwiastek radioaktywny z grupy metali ziem alkalicznych. Jest lśniąco-srebrzystym miękkim metalem o silnych właściwościach promieniotwórczych. Rad występuje w rudach uranu, jako tlenek RaO i wodorotlenek Ra(OH)2. Posiada 33 niestabilne izotopy z przedziału mas mas 188-220. Naturalnie rad występuje w rudach, jednakże po śmierci Pierre’a Maria Curie otrzymała rad w stanie metalicznym. Rad ma zastosowanie w medycynie, zwłaszcza w leczeniu zaawansowanego raka. Radiacja radu niszczy komórki nowotworu, które są bardziej wrażliwe niż zdrowa tkanka. Niegdyś stosowano rad w farbiarstwie do produkcji farb świecących w ciemności. W biologii rad wspomaga przy procesie mutacji genowej.
Zastosowanie Polonu i Radu – jakie pierwiastki odkryła Maria Skłodowska-Curie
Wynalezione przez Marię Skłodowską pierwiastki znalazły zastosowanie w różnych dziedzinach, głównie w medycynie, chemii i badaniach naukowych.
Polon wykorzystywany jest do:
- W medycynie do niszczenia komórek nowotworowych.
- W technologii chemicznej do produkcji luminoforów, które świecą stale w ciemności.
- W analizie aktywacyjnej i badaniach procesów elektrodowych.
- Do wytwarzania neutronów w laboratorium
- Do jonizacji powietrza i usuwania ładunków elektrostatycznych
- Jako źródło ciepła i elektryczności.
Zastosowania radu:
- Rad był dawniej stosowany w medycynie do leczenia zaawansowanego raka, jednak z powodu dużej radioaktywności nie jest już używany w terapii nowotworowej.
- Był również stosowany w farbiarstwie do produkcji farb świecących w ciemności.
- W biologii rad wspomagał przy procesie mutacji genowej.
Zobacz stronę autora, CC BY 4.0, via Wikimedia Commons
Podsumowanie
Maria Skłodowska-Curie, wybitna polska uczona, dokonała wykrycia dwóch nowych pierwiastków chemicznych. Jej badania w dziedzinie promieniotwórczości przyniosły jej dwie Nagrody Nobla i umocniły jej miejsce w historii nauki. Dzięki swojemu odnalezieniu polonu i radu, Maria Skłodowska-Curie zapisała się na zawsze jako pierwsza kobieta, która otrzymała tę prestiżową nagrodę. Pierwiastki te znajdują zastosowanie w medycynie, chemii i badaniach naukowych, a promieniowanie emitowane przez rad i polon jest wykorzystywane do niszczenia komórek nowotworowych, produkcji luminoforów oraz w analizie aktywacyjnej i badań elektrodowych. Maria Skłodowska-Curie zmarła 4 lipca 1934 roku w wyniku choroby popromiennej. W 1935 roku w Warszawie, na cześć laureatki nagrody nobla w dziedzinie chemii i fizyki, postawiono pomnik. W 1967 roku otworzono muzeum Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie.
Obrazek wyróżniający: AIP Emilio Segrè Visual Archives, Physics Today Collection, CC0, via Wikimedia Commons
Sprawdź również:
